به گواهینامه پهپاد نیاز داری؟!!! به آکادمی ایـــرسا مراجعه کن!
0
09385004142

پهپاد در ایران

پهپاد در ایران

سابقه به کارگیری پهپاد در ایران به قبل از انقلاب اسلامی بر می گردد. بعد از خرید هواپیماهای جدید برای نیروی هوایی به ویژه بعد از خرید اف-۱۴ فرماندهان نیروی هوایی تصمیم به خرید تعدادی پهپاد هدف AQM-37 از ایتالیا برای تست توانایی این هواپیماها و موشکهای آنها به ویژه موشک جدید فونیکس گرفتند. در آن زمان بیشتر این تستها با موفقیت انجام شد.

اما سابقه به کارگیری پهپادهای شناسایی در ایران به بعد از انقلاب اسلامی و زمان جنگ باز می گردد. در زمان جنگ، رزمندگان ایرانی به گونه ای ساده از هواپیماهای کنترل از راه دور اسباب بازی و یک دوربین بسیار ساده فیلمبرداری برای شناسایی استفاده می کردند و توانستند با استفاده از این پهپادهای بسیار ابتدایی، اطلاعات خوبی را از دشمن به دست آوردند. در سالهای ۱۳۶۲و ۱۳۶۳ که شرایط خاصی بر فضای جنگ حاکم بود پس از مطالعه در زمینه ساخت وسائل پرنده هدایت پذیر و شناخت کاربرد و توانایی های آنها با توجه به امکانات داخل کشور و وجود زمینه های گوناگون کاربردی در جنگ، فعالیت های به نسبت گسترده ای برای طراحی و ساخت این نوع هواپیماها در صنایع دفاع، چند دانشگاه و صنایع سپاه شروع شد. نتیجه این فعالیتها ساخت چند نوع هواپیما بود که تعدادی از آنها نیز به طور گسترده در جنگ استفاده شد و اکنون نیز فعالیتها در زمینه تکمیل این سامانه ها و عملیاتی نمودن آنها ادامه دارد.

امروزه صنایع هوایی قدس و شرکت هواپیما سازی ایران (هسا) از جمله مهمترین مراکزی هستند که در زمینه طراحی و ساخت انواع هواپیماهای بدون سرنشین با مأموریت های مختلف مراقبت، شناسایی، هدف پرنده و … فعالیت می نماید.

صنایع هوایی قدس در سال ۱۳۶۴ به دنبال اوج گیری جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و نیاز به اجرای عملیات شناسایی از موقعیت دشمن با هدف ساخت و تولید هواپیماهای بدون سرنشین و به کارگیری آنها در مأموریت های محوله سپاه، زیر نظر وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (معاونت خودکفایی) تشکیل شد و در همان سال موفق به تولید چهار فروند از این وسائل و اجرای عملیات عکسبرداری از منطقه شلمچه روی مواضع دشمن شد که این امر به عنوان یک رویداد مهم در دفاع مقدس تلقی گردید.

در آن زمان به کارگیری پهپاد شناسایی مورد توجه قرار گرفت و با بهره گیری از هواپیمای بدون سرنشین کوچک مدل و تجهیز کردن آن عکسهای مفیدی از عمق سه کیلومتری مواضع دشمن تهیه شد و مورد بهره برداری قرار گرفت و با اجرای این مأموریت دستور تشکیل یگان تیپ رعد صادر شد. این یگان در مدت کوتاهی مأموریت های متعددی جهت شناسایی و عکسبرداری انجام داد که از نظر اطلاعات نظامی مورد توجه قرار گرفت.

تصویری از بازیابی مهاجر در اواسط جنگ (در تصویر چپ مقر راکت به وضوح مشخص است)

پس از مدتی و در همان سال ۱۳۶۴ با ساخت و نصب سکوی پرتاب هواپیما روی قایق های تندرو فعالیت های پهپادی در هورالعظیم آغاز شد. با توجه به مهم بودن منطقه و به دنبال اجرای عملیات های خیبر و بدر و به دست آمدن اطلاعات قابل توجه از استحکامات دشمن، نقش ارزنده پهپاد در عملیات برای مسئولان امر روشن و قطعی شد و بر این اساس مأموریتهای متعددی قبل و بعد از هر عملیات به یگان پهپاد تیپ رعد ابلاغ می شد که مهمترین آنها در عملیات حیرت انگیز والفجر۸ و عملیات کربلای۵ بود.

تعداد مأموریت اجرا شده توسط یک نوع از این پهپادها در جنگ تحمیلی ۶۱۹ مورد و وسعت منطقه شناسایی شده بالغ بر ۱۸۵۷۰ کیلومتر مربع با ۵۳۷۷۲ قطعه عکس تا زمان پذیرش قطعنامه ۵۹۸ بوده است. در واقع با توجه به سرعت بکار گیری این وسائل و امکان بازیافت در منطقه نزدیک به خط مقدم و آماده سازی سریع عکس ها و رسیدن به دست فرماندهان برای تصمیم گیری فوری بسیاری از عملیات های شناسایی در عمق کم به پهپادها سپرده شد و دست هواپیماهای شناسایی سرنشین دار برای مأموریت های عمقی بازتر گردید.
صنایع هوایی قدس بعد از ادغام وزارتخانه های دفاع و سپاه فعالیت های خود را زیر نظر مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی ادامه داد. این صنعت از سال ۱۳۷۱ تا پایان سال ۱۳۷۶ در زیرمجموعه سازمان صنایع دفاع فعالیت می نمود. از آغاز سال ۱۳۷۷ بنا بر دستور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح این صنعت از ساصد جدا شده و به سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح پیوست.

در ادامه به معرفی مهمترین پهپادهای ساخته شده در صنایع هوایی قدس که امروزه صدها فروند از آنها تولید شده و در خدمت نیروهای مسلح کشور قرار دارد می پردازیم.

تلاش۱
به منظور آموزش خلبانی هواپیماهای پیشرفته بدون سرنشین نیاز است که ابتدا خلبان با این هواپیمای آموزشی تمرین نماید و هواپیمای بدون سرنشین تلاش به این منظور طراحی و ساخته شده است.
هدایت و کنترل هواپیمای تلاش توسط رادیو کنترل PCM اجرا می شود. این هواپیما توانایی اجرای انواع مانورهای پروازی از جمله غلت، تاب و پیچ را دارد. از ویژگی های مهم این هواپیما، نداشتن قطعات پیچیده، ابعاد به نسبت کوچک، سادگی مونتاژ، کارکرد پایدار و ساده و قیمت کم است. برخاست و فرود این هواپیما بوسیله چرخ های آن اجرا می شود.

هواپیمای بدون سرنشین تلاش۲(هدف۳۰۰۰)

هواپیمای هدف۳۰۰۰ توسط پرتابگر JATO با طول ریل صفر و یا پرتابگر نیوماتیک پرتاب می گردد. به دنبال استقبال از هواپیمای بدون سرنشین تلاش، صنایع هوایی قدس هواپیمای هدف۳۰۰۰ را که سرعت و مانورپذیری بیشتری نسبت به هواپیمای تلاش دارد به تولید انبوه رسانده است. این هواپیما نیز به مانند هواپیمای تلاش، توان اجرای مانورهای پروازی را به نحو مطلوبی دارد. این پهپاد معمولاً توسط چتر بازیافت می شود و در شرایط اضطراری می تواند به آرامی توسط خلبان در باند فرود آید.

کاربرد آن علاوه بر آموزش خلبانی پهپاد آموزش و تمرین پرسنل پدافند هوایی و فریب دشمن در صحنه نبرد است. بیشینه سرعت هدف۳۰۰۰ بالغ بر ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع پرواز ۵ کیلومتر، سقف پرواز ۹۰۰۰ پا(حدود ۲۷۰۰متر)، مداومت پرواز ۴۵ دقیقه بوده، مکانیزم پرتاب آن JATO و مکانیزم بازیافت چتر است.

مهاجر۲
طراحی و ساخت مهاجر ۲ به منظور مراقبت هوایی و عملیات شناسایی در مناطق دوردست و غیر قابل دسترس صورت گرفته است. این هواپیما با توجه به سطح مقطع راداری بسیار پایین خود می تواند به مواضع دشمن نزدیک شده و اطلاعات مورد نیاز فرماندهان نظامی از جمله اطلاعات دورسنجی و تصاویر ویدئویی را به صورت زنده به ایستگاه دریافت کننده ارسال نماید. همانطور که نمونه هایی از پهپادهای ایرانی با پرواز در نزدیکی ناوهای هواپیما بر آمریکایی و ارسال تصاویر به مدت چند دقیقه و بازگشت سالم به پایگاه این توامندی را اثبات نمودند.

ماموریت های مهاجر۲ شامل مراقبت هوایی و شناسایی، بررسی وضعیت آب و هوایی، رصد اهداف و زاویه حرکت و ارتباطات آن، کنترل ترافیک، رله ارتباطی، جنگ الکترونیک، کنترل مرزها و اطراف آن جهت مبارزه با قاچاقیان، عکسبرداری برای بررسی های جغرافیایی و پخش اعلامیه در مناطق دشمن است.

بدنه مهاجر۲ از جنس مواد مرکب، طول آن ۹۱/۲ متر، دهانه بال ۸/۳ متر، بیشینه جرم آن ۸۵ کیلوگرم بوده و به بالاترین سرعت ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت دست می یابد. مدت پروازی این پهپاد پر تعداد ایرانی ۹۰ دقیقه، ارتفاع پروازی آن ۱۱۰۰۰ پا(حدود ۳۳۰۰ متر) و شعاع عملیاتی آن ۵۰ کیلومتر است. موتور مهاجر۲ توانی برابر با ۲۵ اسب بخار داشته و سوخت آن بنزین و روغن است.

طبق آمارهای اعلام شده در تبلیغات موجود در نمایشگاه های عمومی، تا کنون بیش از ۲۰۰ فروند مهاجر تولید شده است که در یگان های مختلف نیروهای مسلح و در سراسر کشور در حال اجرای مأموریت است.
طرح موفق مهاجر پس از مقبولیت در میان استفاده کنندگان به پایه ای برای یک خانواده از هواپیماهای بدون سرنشین تبدیل شد. از اعضای اصلی این خانواده باید به دو نمونه مهم مهاجر۳ و ۴ نیز اشاره کرد. البته طرح های دیگری نیز از این خانواده مشتق شدند.

مهاجر۳(درنا)
درنا به عنوان نسل بعد از مهاجر۲ با رویکرد افزایش برد و مداومت پروازی در دستور کار قرار گرفت و با طراحی مجدد بخش های اصلی بال و بدنه به مرحله تولید رسید. از جمله بدنه این نمونه از فرم استوانه ای به فرم مکعبی نزدیک شده و شکل دماغه نیز از حالت مدور در مهاجر۲ متفاوت شده است. فرم بال بالا در این نمونه باقی مانده است اما سطح افقی دم پایین تر از سطوح عمودی و پشت ملخ موتور قرار داده شده است.
هواپیمای مهاجر۳ که با نام درنا نیز معرفی شده است با سرعت پایای ۱۸۰ کیلومتر در ساعت دارای تداوم پروازی ۲ تا ۳ ساعت است که افزایش قابل توجهی نسبت به مهاجر۲ داشته است. بیشینه سرعت درنا ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت و سقف پرواز آن ۱۱۰۰۰ پا(حدود ۳۳۰۰ متر) است.

مهاجر۳ برای عملیات مراقبت هوایی و شناسایی اهداف مد نظر در فاصله ۱۰۰ کیلومتری طراحی و ساخته شده است. این هواپیما می تواند در شرایط گوناگون جوی مأموریت خود را اجرا کند. کاربرد مهاجر ۳ مانند سلف خود شامل مراقبت هوایی و شناسایی، جنگ الکترونیک، رله ارتباطی، دیده بانی و هدف یابی و دادن گرا، کنترل نوار مرزی جهت مبارزه با قاچاقچیان، کنترل ترافیک شهری، عکسبرداری جهت تهیه نقشه های جغرافیایی است و توان ارسال تصاویر گرفته شده به صورت بلادرنگ را دارد.

مهاجر۴
با پیشرفت صنایع هوایی قدس در امر طراحی و بهسازی پهپادها و بر اساس نتایج حاصل از نمونه های تحویل شده به نیروهای مسلح هواپیمای مهاجر۴ جهت عملیات مراقبت هوایی و شناسایی اهداف در فاصله ۱۵۰ کیلومتری طراحی و ساخته شد. اقدام به تغییر مجدد طراحی بال و بدنه منجر به افزایش بیش از پیش کارایی و ارزش عملیاتی این نسل شد به طوریکه بیش از مهاجر۳ مورد توجه قرار گرفته و هم در یگان های ارتش و هم در سپاه عملیاتی شده است.

بیشینه جرم مهاجر۴ به ۱۷۵ کیلوگرم می رسد که در مقایسه با ۸۵ کیلوگرم برای مهاجر۲ به حدود ۲ برابر افزایش یافته است. همچنین مداومت پروازی این نمونه نیز در بیشترین ارقام اعلام شده به حدود ۳٫۳ تا ۴٫۷ برابر مهاجر۲ رسیده است.

با توجه به برد پروازی این هواپیما که کاملاً از دید کاربر خارج می شود امکان هدایت آن به وسیله کاربر از ایستگاه کنترل زمینی به دو صورت نیمه خودکار و یا تمام خودکار وجود دارد. در حالت نیمه خودکار، کاربر با دیدن اطلاعات پروازی هواپیما که در صفحه نمایش ایستگاه نشان داده می شود، هواپیما را متناسب با مأموریت، کنترل و هدایت می نماید.

هواپیمای مهاجر۴ با حداکثر سرعت گشت زنی ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت دارای مداومت پروازی ۵ تا ۷ ساعت بوده(در برخی موارد ۳-۵ ساعت اعلام شده) و می تواند در شرایط جوی گوناگون مأموریت خود را به بهترین صورت اجرا کند. بازیافت این هواپیما متناسب با سفارش مشتری به وسیله چتر و یا ارابه فرود صورت می گیرد.
بیشینه سرعت مهاجر۴ به حدود ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت رسیده سقف پرواز آن ۱۵۰۰۰ پا(حدود ۴۵۰۰ متر) عنوان شده است که نسبت به مهاجر ۲ و ۳ که تا ۱۱هزار پا توان صعود داشتند حدود ۳۶ درصد بهبود را بیان می کند بنابر این مهاجر۴ محدوده وسیع تری را می تواند پوشش دهد.

طول این هواپیمای بدون سرنشین ۳٫۶۴ متر و دهانه بال ۵٫۳۰ متر است که در قیاس یا مهاجر۲ حدود ۷۰ سانتیمتر کشیده تر و ۱٫۵ متر دهانه بال بیشتری دارد.

تنها تا سال ۱۳۸۵ بیش از ۳۰ فروند مهاجر۴ و بیش از ۱۰ فروند شاهین ساخته شده و تا امروز تعداد زیادی از نمونه های مختلف آن به یگان های مختلف نیروهای مسلح کشور تحویل داده شده است.

صاعقه۱
صاعقه۱ هواپیمای بدون سرنشینی از نوع بال دلتا با ضریب منظری متوسط رو به پایین است که توسط متخصصان داخلی طراحی و به صورت انبوه تولید شده و در اختیار نیروهای مسلح قرار گرفته است. صاعقه جزو سریعترین پهپادهای ایرانی است که همین عامل سرعت بالا آن را به ابزار مناسبی برای تمرین ادوات توپخانه ای تبدیل نموده است.

همچنین از نظر قابلیت مانور نیز در زمره پهپادهایی با چابکی بالا قرار می گیرد. به خصوص با توجه به پیکربندی و عدم وجود سطح متعادل کننده به نظر می رسد این پرنده با ناپایداری ذاتی یا پایداری کم طراحی شده باشد که این ویژگی باعث چابکی پرنده در پاسخ به فرامین داده شده می گردد.


صاعقه۱ در آموزش عملیات پدافند هوایی به عنوان هدف برای سامانه های دفاع هوایی غیر راداری و همچنین فریب دشمن در صحنه نبرد استفاده می شود.

بیشینه سرعت صاعقه ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع پرواز ۱۰ کیلومتر، سقف پرواز ۱۱هزار پا (حدود ۳۳۰۰متر) و مداومت پرواز آن حدود ۶۰ دقیقه است.

صاعقه۲
همانند صاعقه۱ این پرنده نیز به عنوان یک هواپیمای هدف جهت آموزش پرسنل پدافند هوایی به منظور ایجاد توانایی در ردگیری هدف های پرنده و همچنین ارزیابی عملکرد سامانه های ضدهوایی با بهینه سازی طرح موفق صاعقه۱ طراحی و تولید صاعقه۲ با داشتن خط انتقال داده متشکل از تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی هواپیما و ایستگاه کنترل زمینی قابل حمل و سبک مجهز به رایانه های مناسب می تواند در ارتفاع ۱۰ تا ۱۲ هزار پایی(۳۰۰۰ تا ۳۶۰۰ متری) و برد ۵۰ کیلومتری پرواز نماید.

از آنجایی که صاعقه۲ به منظور هدف قرارگرفتن توسط موشک های راداری استفاده می شود لازم است هواپیما در ارتفاع مناسب تا برد زیاد پرواز نماید. بنابراین جهت هدایت و کنترل هواپیما کاربر نیاز به داشتن اطلاعات پروازی هواپیما دارد.

طول این نمونه صاعقه ۲٫۸۱ متر، دهانه بال ۲٫۶۰ متر، بیشینه جرم پرتاب ۶۰ کیلوگرم، بیشینه سرعت ۲۳۰ تا ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت و مداومت پرواز آن ۴۵ تا ۶۰ دقیقه است.

طوفان/چمران۲
طوفان نوعی از پهپادهای ایرانی است که برای یافتن و انهدام دشمن با استفاده از جستجوگر اپتیکی ساخته شده است. در این مأموریت پهپاد برای اجرای عملیات رزمی به صورت انتحاری طراحی شده و با ابعاد کوچک ضمن پرتاب ساده از نقاط مختلف بدون شناسایی شدن توسط دشمن به آن نزدیک شده و با سرعت بالای خود، امکان واکنش برای دشمن را بسیار دشوار می سازد. بیشینه سرعت طوفان ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع پروازی ۱۰۰ کیلومتر، سقف پرواز ۱۴۰۰۰ پا و مداومت پروازی آن ۱-۲ ساعت عنوان شده است. برد ۱۰۰ کیلومتری طوفان ارزش عملیاتی قابل قبولی برای آن ایجاد نموده و با مداومت پروازی خود زمان کافی برای جستجوی هدف و حمله به آن را فراهم می نماید.


در ادامه به معرفی سه نمونه از پهپادهای سبک ساخت شرکت هواپیماسازی ایران(هسا) می پردازیم.

باز
هواپیمای بدون سرنشین «باز» پرنده ای با قابلیت مانور بالا جهت مأموریت های شناسایی و هدف هوایی و همچنین آموزش خلبانی پهپاد در نظر گرفته شده است. این هواپیما قادر است با سرعتی برابر ۲۴۰ کیلومتر بر ساعت و تا ارتفاع ۱۰هزار پا پرواز نماید.

 

چابک پر

هواپیمای بدون سرنشین «چابک پر» که یکی از تولیدات هسا است جهت یادگیری فنون اولیه خلبانی پهپاد به ویژه آموزش خلبانان نیروی دریایی در نظر گرفته شده است. از ویژگی های آن می توان به سبکی، مانورپذیری بالا، قابلیت نشست و برخاست از روی سطح آب به وسیله ارابه فرود سورتمه ای مخصوص اشاره نمود. این هواپیما از نوع بال پائین بوده و قابلیت اجرای انواع عملیات نمایشی را دارد. سادگی مونتاژ و دمونتاژ، بسته بندی و تعمیر و نگهداری آسان نیز از دیگر ویژگی های آن است.

تیزپر
پهپاد «تیزپر» به عنوان یک نمونه کوچک و سبک از نوع بال بالا برای آموزش های ابتدایی خلبانی و هدایت پهپادها در نظر گرفته شده است. ویژگی های منحصر به فرد این هواپیما از جمله مانورپذیری بالا و هدایت آسان آن آشنایی با اصول اولیه پرواز را برای فرد آموزش گیرنده راحت نموده است. بدنه تیزپر از جنس چوب های سبک بوده و به سادگی مونتاژ و تعمیر و بسته بندی می شود.

تولید این نمونه های آموزشی و تولید بیش از ۳۲۰ فروند از هواپیماهای بدون سرنشین آموزشی تلاش ۱ و ۲ نشان از عزم جدی برای آموزش کاربران پهپاد در کشور به بهترین شکل ممکن دارد. همچنین نمونه های جدید با بهره گیری از آخرین دستاوردهای طراحی هواپیماهای بدون سرنشین طراحی شده و برای ارائه خدمت آماده است.

پروژه شاهین

یکی از پهپادهای جدید ایرانی است که برای مأموریت آموزشی توسعه داده شده است. پهپادهای پروژه شاهین به وضوح پیشرفت در طراحی این نوع از هواپیماها را به نمایش می گذارند و برخورداری از ارابه فرود چرخدار می تواند نشانگر این باشد که آموزش فرود این چنینی در آینده نزدیک و برای کاربری پهپادهای جدید بسیار نیاز خواهد بود.

سهند
پهپاد سهند تاکنون در چندین رژه نیروهای مسلح شرکت کرده است و در کنار پهپادهای قائم، خاتم، صیاد، مرصاد و سپهر جزو نمونه هایی است که اطلاعات خاصی در مورد آنها منتشر نشده است. پهپاد سهند از نوع بال بالا و برخوردار از ارابه فرود چرخدار و غیر جمع شونده است. این پهپاد از نظر ظاهری و پیکر بندی به نمونه آمریکایی شدو آر-کیو-۷ شباهت دارد که به طور گسترده توسط ارتش آمریکا در عراق استفاده می شود.

 

سفره ماهی

پهپاد موتور جت سفره ماهی که توسط نیروی هوایی ارتش به عنوان یک پهپاد بمب افکن در حال توسعه است از طرحی متفاوت بهره می برد. دو موتوره بودن، بال دلتایی یکپارچه با بدنه با ریشه امتداد یافته تا نوک دماغه، سکان عمودی V شکل و استفاده از اصول طراحی هواپیماهای پنهان کار(رادارگریز) از ویژگی های قابل دریافت از ظاهر آن است. این پهپاد به همراه یک نمونه ی دیگر که از نظر ظاهری شبیه به جنگنده ها به نظر می رسد از رژه ۲۹ فروردین ۱۳۸۹ ارتش جمهوری اسلامی ایران در معرض دید عموم قرار گرفته اند.

 

پهپاد ایرانی سفره ماهی

با وجود کرار و سفره ماهی به جرأت می توان ادعا کرد توان طراحی و توسعه سامانه های بدون سرنشین در ایران از سایر کشورهای خاورمیانه نظیر ترکیه و بسیاری از کشورهای آسیایی مانند هند برتر بوده و در آینده ای نزدیک بار بسیاری از مأموریت های هوایی بر عهده آنها خواهد بود.

 

کرار
هواپیمای بدون سرنشین کرار که در تابستان ۱۳۸۹ رونمایی شد، اولین پهپاد کشور است که مأموریت آفندی در طراحی آن لحاظ شده است. نگاهی به روند تغییر کاربری پهپادها در دو دهه اخیر، نقشه راه نیروهای هوایی مهم دنیا و پروژه های در حال اجرا در این زمینه به خوبی مشخص می کند که پهپادهای تهاجمی یکی از مهمترین عناصر صحنه نبردهای آینده خواهند بود. از اینرو صنعت دفاعی کشور نیز از چندین سال پیش و پس از رسیدن بلوغ طراحی در پهپادهای کوچک و متوسط شناسایی اقدام به طراحی و ساخت بدون سرنشین های بزرگتر، دوربردتر و با قابلیت های جدید کردند.

کرار یکی از این پهپادها است که رونمایی شده و در نمونه های مختلفی طراحی گردیده است. از هدف پرنده سریع (برای آزمایش سامانه های موشکی) گرفته تا اجرای عملیات ضربتی در عمق خاک دشمن در زمره مأموریت های این گونه های مختلف است. مشخصات اعلام شده این پرنده شامل برد ۱۰۰۰ کیلومتر، سرعت حدود ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت، محموله قابل حمل حدود ۵۰۰ کیلوگرم و سقف پرواز حدود ۲۵هزار تا ۴۰هزار پا(۷۵۰۰ تا ۱۲۰۰۰ متر) در نمونه های مختلف است.

پیشرانه کرار از نوع توربوجت است که به همراه سایر زیرسامانه ها در داخل کشور ساخته شده است. آیرودینامیک، طراحی هواپیما، طراحی موتور(که احتمالاً از نوع طلوع۴ بهینه شده است)، سامانه های سوخت، تحلیل سازه، مخابرات، هدایت و ناوبری و الکترونیک از جمله زمینه های تخصصی به کار گرفته شده در طراحی و ساخت کرار است.


هر چند میزان محموله قابل حمل توسط کرار زیاد نیست اما امکان ساخت داخلی آن به هر تعداد دلخواه موجب کمرنگ شدن این مورد می شود. برد بسیار بالای آن که از برخی هواپیماهای تهاجمی سرنشین دار کشور نیز بیشتر است اجرای عملیات های نفوذ در عمق خاک دشمن را که یکی از مخاطره آمیز ترین انواع عملیات است را بیش از پیش مقدور ساخته است. در واقع کرار را باید دوربرد ترین پهپاد کشور و یکی از دوربردترین نمونه ها در دنیا دانست و با توجه به اعلام برخورداری کرار از بمب های نقطه زن(بمب هایی با خطای اصابت ناچیز) می توان کرار را موشک کروزی دانست که می توان بارها و بارها از آن استفاده کرد.

توانایی حمل تا چهار فروند موشک ضد کشتی کوثر با برد حدود ۲۵ کیلومتر نشان دهنده این است که از همین ابتدا برای کرار مأموریت های دریایی نیز در نظر گرفته شده است. بنابراین با حمل این موشک به فواصل دور توسط کرار، کارایی عملیاتی این موشک افزایش می یابد. نکته دیگری که ازاین خبر اعلام شده بدست می آید این است که تعداد جایگاه های حمل محموله در کرار، ۵ عدد است که یکی در زیر بدنه و چهار عدد در زیر بالها است.
هر چند کرار به جز بمب های ۲۵۰ و ۵۰۰ پوندی و موشک کوثر در حال حمل تسلیحات هوا به زمین دیگری نمایش داده نشده است اما دور از انتظار نیست که نمونه هایی از این هواپیمای بی سرنشین مجهز به موشک های کوتاه برد ضد زره و پرتابگر راکت و یا موشک های هدایت شونده دیگر شود.

در اینصورت با افزایش تنوع مهمات و تسلیحات قابل استفاده کرار به خوبی نقش یک پهپاد تهاجمی را ایفا خواهد کرد. با توجه به اینکه هواپیماهای تخصصی تهاجم زمینی کشور به تعدادی سوخو-۲۵ فراگفوت محدود می شود، برای تکمیل تعداد چنین هواپیمایی هر ۹ فروند کرار جای یک سوخو-۲۵ را از نظر وزن محموله قابل حمل پر خواهد کرد.

ابابیل
طرح نوین ابابیل پس از گذراندن مراحل تحقیقاتی خود در صنایع مکانیک ساصد در مهرماه ۱۳۶۵ به منظور تولید انبوه به صنایع هواپیماسازی ایران(هسا) منتقل شد. این پرنده با توجه به شرایط و ضرورتهای زمان جنگ تا سال ۱۳۶۸ به صورت غیراستاندارد و یکبار مصرف با قابلیت حمل ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره تولید گردید. از سال ۱۳۶۹ با توجه به نیازمندی های جدید نیروهای مسلح، اقدام به طراحی دوباره تمامی بخش های بال و بدنه، سامانه های ناوبری و هدایت و کنترل این پهپاد شد و از سال ۱۳۷۰ این هواپیما در خط تولید انبوه قرار گرفت و امروزه هواپیمای بدون سرنشینی استاندارد و چند بار مصرف است.

 

پرتابگر کامیونی ابابیل

نمونه های فعلی ابابیل عبارتند از: نمونه بی به عنوان هدف هوایی، نوع اس برد بلند مجهز به سامانه های ناوبری پیشرفته، GPS و خلبان خودکار و نوع تی که از مواد مرکب ساخته شده است. ابابیل هواپیمایی بال پایین و دارای پیشبال (کانارد) است و همین ویژگی سبب می شود تا با پدید آمدن مشخصه ناپایداری ذاتی یا پایداری کم، مشخصات مانوری آن در سطح بالایی باشد. این هواپیما یک سامانه چندمنظوره بوده و جهت مأموریتهای گوناگونی همچون هدف هوایی در قالب هواپیمای شبیه سازی کننده دشمن به کار می رود.

ویژگی های کلی این پهپاد عبارتند از طراحی آیرودینامیکی مناسب، جداسازی و مونتاژ سریع، سهولت به کارگیری و تعمیر، تحرک و انعطاف پذیری خوب، قابلیت استفاده در محیط های دریا و خشکی، قابلیت بازیابی و استفاده چندباره، قیمت تمام شده مناسب.

بدنه نمونه های اولیه از آلومینیوم استاندارد هوایی بود و بعداً نوع ساخته شده از مواد مرکب نیز به تولید رسید. برد این هواپیما با سامانه خلبان خودکار شهید نوروزی ۳۰ کیلومتر و با سامانه ۱۲۳(پایدار کننده خودکار) و GPS به حدود ۱۵۰ کیلومتر می رسد. سقف پرواز آن ۱۴۰۰۰پا(حدود ۴۲۰۰ متر) و بیشینه سرعت آن نزدیک به ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت است.

 

پرتابگر راکتی ابابیل

یکی از شاهکارهای عملیاتی این پرنده که باعث معروفیت بیش از پیش آن در محافل رسانه ای دنیا شد، تصویر برداری از ناو هواپیمابر آمریکایی در آب های نزدیک ایران بود. در ابتدای اعلام این موضوع رسانه های غربی به انکار و زیر سوال بردن این ماجرا اقدام کردند اما پس از انتشار تصاویر و فیلم ضبط شده که از وضوح بالایی نیز برخوردار بود موجی از نظرات حاکی از تعجب، نگرانی و بعضاً تحسین در این باره منتشر شد. در این عملیات که بنابر اعلام فرماندهان نظامی حدود ۳۰ دقیقه به طول انجامیده است ابابیل با عبور از اطراف ناو اقدام به تصویر برداری نموده و پس از چند دقیقه پرواز از حضور آن مطلع شدند که با پرواز چند فروند جنگنده F/A-18 هورنت و بالگردهای اس-اچ-۶۰ برای یافتن این پرنده اقدام شد که در نهایت این هواپیما به سلامت در پایگاه خود بازیابی شد.

شاهد
پهپاد شاهد در واقع از نسل اول بی سرنشین های موتور جت ایرانی به شمار می رود که توسط هسا توسعه یافته و در ادامه با معرفی کرار، وجود عزم جدی برای دستیابی به این نوع از هواپیماها در کشور مشخص شد.
تاکنون تصویری از شاهد منتشر نشده است اما برخی مشخصات آن از جمله سرعت حدود ۷۰۰ کیلومتر بر ساعت، سقف پرواز ۲۵۰۰۰ هزار پا(حدود ۷۵۰۰ متر) و برد حدود ۷۰۰ کیلومتر در مصاحبه ها عنوان شده است.

نقش شناسایی و همچنین عملیات رزمی نیز از جمله ویژگی های آن است. تعداد تولیدی شاهد۱ بیش از ۳۰ فروند بوده و از نمونه شاهد۱۲۳ که احتمالاً نمونه مجهز به سامانه های خودکار است نیز نام برده شده است. به گفته فرماندهان سطح مقطع راداری شاهد بسیار پایین بوده و به صورت عملیاتی قابل استفاده است.

ایران هم اکنون یکی از بزرگترین سازندگان و استفاده کنندگان پهپاد در جهان است. پهپادها در ایران آنقدر اهمیت دارند که بخشی به نام فرماندهی پهپاد در نیروهای مسلح ایران ایجاد شده و افراد بسیار زیادی به طور بسیار تخصصی در حال فراگیری طرز کار پهپادها و همچنین تولید نسلهای جدیدی از پرنده های بدون سرنشین هستند.

برخی گمانه زنیها حاکی از انتقال فناوری ساخت تعدادی از پهپادهای ایرانی به حزب الله لبنان است. حزب الله لبنان هم اکنون پهپادهای خانواده مرصاد را که گفته می شود از تکنولوژی پهپادهای خانواده مهاجر ایران بهره می برند، تولید می کند. این پهپادها (مرصاد) پروازهای موفقی را بر فراز خاک فلسطین اشغالی داشته اند. در اولین پرواز موفق یکی از این پهپادها توانست در ۷ نوامبر ۲۰۰۴ تا منطقه ناهاریا در شمال فلسطین اشغالی پیش رود و حدود یک ساعت بر فراز خاک اسرائیل پرواز داشته باشد. در سال جاری نیز یک فروند پهپاد ارسالی توسط حزب الله لبنان توانست کیلومترها آسمان اسرائیل را درنوردد و موجبات شگفتی ناظران بین المللی را فراهم سازد.

در پی برخی گمانه زنیها در مورد این پهپاد، دبیرکل حزب الله لبنان در مهرماه ۱۳۹۱ اعلام کرد که این هواپیما ساخت ایران و مونتاژ جوانان لبنانی است و ساخت روسیه نیست. پرواز پهپادهای شناسایی ایرانی بر فراز اسرائیل که خود یک قدرت عمده در صنعت ساخت پهپاد به شمار می رود، به نوعی قدرت نمایی ایران در عرصه ساخت و به کار گیری پهپادهاست.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *